ANALİZ-Enflasyon Verisi(Şekerbank)

  • 03.07.2020 17:06

Şekerbank Tarafından Hazırlanan Analiz:
"Haz20 TÜFE:%1,13 aylık artış (Şekerbank ve piyasa beklentisi
sırasıyla %0,6 ve %0,7 artış)
Yıllık TÜFE %11,39'dan %12,62'ye yükseldi.
Haz20 Yİ-ÜFE: %0,69 aylık artış
Yıllık Yİ-ÜFE:%5,53'den %6,17'ye yükseldi.
Haziran ayında enflasyon Mayıs ayında olduğu gibi beklentilerin
üzerinde bir artış kaydetti. Aylık %1,13 artış ile yıllık enflasyon
%12,62'ye taşınmış oldu.
Detaylarına bakıldığında manşet üzerinde en fazla baskı kuran alt
kalem aylık bazda %4,49 artış (67 baz puan) ile ulaştırma kalemi
olmuştur. Detaylarında küresel petrol fiyatlarındaki toparlanmanın
TL'nın değer kaybının üzerine gelmesi ile benzin fiyatlarındaki
artışın yanı sıra otomobil fiyatlarında Nisan ve Mayıs aylarında
gördüğümüz artışın Haziran ayında da devam ettiği görülmektedir.
Bunlara ilaveten COVİD-19 önlemleri kapsamında toplu ulaşım alınan
önlemler nedeniyle otobüs biletlerinde de Mayıs ayındaki %12 aylık
artış üzerine Haziran ayında aylık %24 artış yaşanmıştır. Uçak
seferlerinin başlaması ile uçak biletlerindeki aylık artış da %12,4
ile enflasyon üzerine baskı kuran kalemlerden biri olmuştur. Salgın
nedeniyle toplu taşıma kullanmak yerine araba ile seyahatin öne
çıkması da otomobil fiyatlarında aylık artışın devam etmesine sebep
olmuştur. Şubat ayından bu yana baktığımızda otomobil fiyatlarındaki
artış %15'e ulaşmıştır. Genel olarak hem kur ve artışa geçen petrol
fiyatları baskısı hem de talebin artması ile otomobil fiyatlarında
görülen yükseliş nedeniyle ulaştırma kaleminde artış devam etmiştir.
İkinci sırada ise COVİD-19 ile ilgili alınan tedbirler kapsamında
artan maliyetlerin yansımasıyla %2,83 artış kaydederek manşete 24 baz
puan baskı kuran otel&restorant kalemi yer almaktadır. Baskı kuran
üçüncü kalem ise "konut" olmuştur. Ev eşyası alt kalemi de kurun
etkisiyle %1,26 aylık artış ile manşete 9 puan baskı kurmuştur.
Haziran ayında gıda fiyatları mevsim normalleri paralelinde
davranarak aylık bazda bir gerileme kaydetmiştir. Buna göre aylık
bazda %1,6 gerileyen gıda fiyatları manşete destek olmuş olsa da
yılbaşından bu yana bakıldığında artış %10,41 seviyesinde
gerçekleşerek manşet artış olan %5,42'nin neredeyse iki katına
ulaşmıştır. Yaz aylarının gelmesi ile gıdada daha ılımlı bir tablo
genel beklenti olsa da gıda üretiminde ithalat ara mallarının
kullanımının giderek artıyor oluşu gıdanın her zaman enflasyon
açısından en fazla dikkat edilmesi gereken kalem olduğu fikrini
desteklemektedir. Bu anlamda Mayıs-Haziran döneminde manşete destek
olan gıda fiyatlarındaki görüntü gıda konusunda bir rahatlama
getirmemelidir. %12,62'lik yıllık enflasyonun yaklaşık 3,1 puanının
gıda enflasyonu kaynaklı olduğunun da altını çizmek isteriz.
Çekirdek göstergelere bakıldığında hepsinin aylık bazda artış
gösterdiği görülmektedir. Buna göre C endeksi %2,13 (May20: %1,68
aylık artış), D endeksi de %1,89 (May20: %1,66 aylık artış) aylık
artış göstermiştir. Bahsedilen göstergelerde yıllık enflasyon
sırasıyla %11,64 (May20: %10,32) ve %12,16 (May20: %11,04) olmuştur.
Çekirdek göstergelerin hem aylık hem de yıllık bazda TL'deki değer
kaybını ve beklentilerdeki bozulmayı yansıtır şekilde artış eğilimde
olduğunu görüyoruz.
Mallar ve hizmetler ayrımına baktığımızda mallar kalemi Haziran
ayında %0,72 artış ile manşetin gerisinde kalmıştır, bu görüntüde
özellikle gıda fiyatlarındaki geri çekilmenin önemli etkisi olmuştur.
İşlenmemiş gıda %3,8 aylık gerileme kaydetmişken, taze meyve sebze
%7,5 kadar geri çekilme sergilemiştir.
Hizmetler enflasyonu ise Haziran ayında %2,09 artış ile manşetin
üzerinde kalmıştır. Burada ulaştırma kalemindeki %5,64'lük artış
etkili olmuştur. Yıllık bazda bakıldığında mallar enflasyonu
%11,44'den %12,94'e, hizmetler enflasyonu ise %11,28'den %11,76'ya
yükselmiştir.
Yİ-ÜFE Haziran aylık bazda %0,69 artış ile yıllık bazda %6,17
(May20: %5,53) seviyesinde gerçekleşmiştir. Daha önceki raporlarımızda
belirttiğimiz üzere Yİ-ÜFE, üretimin yapısı nedeniyle TL'deki değer
kazancını/kaybını önemli miktarda yansıtmaktadır. Mayıs ayının ilk
haftasından itibaren TL'deki değer kaybının durması Yİ-ÜFE üzerindeki
baskıyı hafifletse de petrol fiyatlarındaki çöküşün durması ve
uluslararası emtia fiyatlarındaki toparlanması ile Yİ-ÜFE aylık bazda
artış kaydetmiştir. Ekonomilerin açılması ile büyümeye yönelik
endişelerin azalması paralelinde önümüzdeki dönemde küresel emtia
fiyatlarında artışın devam etme ihtimali Yİ-ÜFE üzerinde baskı riskini
artırmaktadır.
Yorum:
Haziran ayında enflasyon Nisan ve Mayıs ayında olduğu gibi piyasa
beklentilerinin üzerinde artış göstermiştir. Hatırlayacak olursak
Nisan