ANALİZ-Dış Tİcaret Dengesi(Vakıfbank)

• 29.07.2016 14:22

Vakıfbank ( http://www.vakifbank.com.tr ) Tarafından Hazırlanan
Analiz Raporu:
"Haziran ayında dış ticaret açığı 2015 yılının aynı dönemine göre
%5 artışla 6.56 milyar dolar olarak açıklandı. Mevsim ve takvim
etkisinden arındırılmış rakamlara göre dış ticaret açığı ise 2015
yılının aynı dönemine göre %1.1 artışla 5.80 milyar dolar seviyesinde
gerçekleşti. 2015 yılı Haziran ayında 78.2 milyar dolar olan 12 aylık
kümülatif dış ticaret açığı 2016 yılının aynı döneminde 58.1 milyar
dolar seviyesine gerilemesine karşın aylık bazda Mart 2015’ten sonra
ilk kez artış kaydetti. Oynaklığı yüksek olan enerji ve altın hariç
dış ticaret açığına bakıldığında, geçen yılın aynı ayına göre %49.7
arttığı ve 4.8 milyar dolar olduğu görülüyor. Yıllık enerji ve altın
hariç dış ticaret açığı Temmuz 2015’ten sonra aylık bazda ilk defa
artış kaydetmesine rağmen yıllık bazda %7 azalarak 32.5 milyar dolar
seviyesine geriledi. Enerji ticareti açığında, enerji ithalatındaki
düşüşten kaynaklı olarak yıllık bazda düşüşün devam ettiği görülüyor.
Petrol fiyatlarının Haziran ayında yatay seyretmeye başlamasına ve baz
etkisinin katkısının azalmasına rağmen enerji maliyetleri üzerindeki
düşürücü etkisinin devam ettiğini düşünüyoruz.
Dış ticaret istatistiklerinin ayrıntılarına bakıldığında, Haziran
ayında ihracatın bir önceki yılın aynı ayına göre %8.1 artarak 12.9
milyar dolar olduğu görülüyor. Haziran ayında Avrupa Birliği (AB)’ne
yapılan ihracatın artması toplam ihracatın artışında da etkili oldu.
Haziran ayında AB’ye yapılan ihracat yıllık bazda %13.8 artış
göstermesi ve AB’ye yapılan ihracatın toplam ihracat içindeki payının
geçtiğimiz yılın aynı ayına göre artması olumlu bir gelişme olarak
karşımıza çıkıyor. 2016 yılının Haziran ayında EUR/USD paritesinin
bulunduğu seviyeye bakıldığında, geçtiğimiz yılın Haziran ayına
kıyasla belirgin bir değişiklik olmadığı görülüyor. Bu durum,
geçtiğimiz aylardan farklı olarak AB’ye yapılan ihracattaki artışta
parite etkisiyle yaşanan yükselişten çok reel bir artış yaşandığına
işaret ediyor. İthalat ise bir önceki yılın aynı ayına göre %7 artarak
19.5 milyar dolar gerçekleşti. İthalatın 2014 yılı Ağustos ayından
sonra ilk defa artış kaydetmesi dikkat çekici oldu. Ekonomik
aktiviteye ilişkin öncül niteliğinde olan ithalatın alt kalemlerindeki
gelişime bakıldığında, Haziran ayında sermaye ve ara malları
ithalatında yıllık bazda artış yaşandığı görülüyor. Tüketim malları
ithalatında ise, yıllık bazda bir miktar azalış oldu. Haziran ayında
en sert artış sermaye malları ithalatında yaşandı. Haziran ayında en
çok ihracat yapılan ülke Almanya olurken en çok ithalat yapılan ülke
ise Çin oldu. Haziran ayında dış ticaret açığında, ihracattaki artışın
bir miktar ivme kaybetmesi ve ithalatın uzun süreden sonra ilk defa
yükselmesi sonucunda yıllık bazda yükseliş yaşandı. 2015 yılı Haziran
ayında %65.7 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı ise 2016 yılı
Haziran ayında %66.3’e yükseldi.
Dış ticaret verileri Ocak-Haziran dönemi itibarıyla
incelendiğinde, ihracatın geçen yılın aynı dönemine göre %2.4,
ithalatın ise %6.7 gerilediği görülüyor. Böylece dış ticaret açığı
aynı dönemde %16 gerileyerek 27.9 milyar dolar oldu. İhracatın
ithalatı karşılama oranı ise yılın ilk yarısında %71.9’a yükseldi.
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış seriye göre ise, ihracat
Haziran ayında bir önceki aya göre %1.8, ithalat ise %12 arttı. Mevsim
ve takvim etkisinden arındırılmış rakamlara göre dış ticaret açığı
Haziran ayında bir önceki aya göre %42.8 artarak 5.8 milyar dolar
oldu. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış dış ticaret açığına 3
aylık ortalamalar itibarıyla bakıldığında, dış ticaret açığındaki
toparlanmanın yerini artışa bıraktığı dikkat çekiyor. Bu durumda,
petrol fiyatlarında Haziran ayında yatay seyretmeye başlaması ve baz
etkisinin katkısının azalması nedeniyle enerji ithalatındaki
toparlanmanın yavaşlamasının etkili olduğunu düşünüyoruz.
Sonuç olarak, 2015 yılı Haziran ayında 6.2 milyar dolar olan dış
ticaret açığı 2016 yılı Haziran ayında 6.6 milyar dolara yükseldi. Söz
konusu artışta, Haziran ayında ihracattaki artışın bir miktar ivme
kaybetmesi ve ithalatın Ağustos 2014’ten sonra ilk defa yükselmesi
etkili oldu. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış rakamlara göre
dış ticaret açığı 2015 yılının aynı dönemine göre %1.1 artışla 5.80
milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. 12 aylık kümülatif rakamlara
göre ise geçen yılın Haziran ayında 78.2 milyar dolar olan dış ticaret
açığı 58.1 milyar dolara geriledi. AB’ye yapılan ihracatın yıllık
bazda %13.8 artış göstermesi ve AB’nin ihracatının toplam içindeki
payının geçtiğimiz yılın aynı ayına göre artması ihracatın artışında
önemli rol oynadı. Petrol fiyatlarında devam eden düşük seyrin
etkisiyle enerji ithalatında yıllık bazda ivme kaybetmesine rağmen
düşüşün sürdüğü görülüyor. Arındırılmamış verilerle dış ticaret
açığında Haziran ayında yıllık bazda 2015 yılı Temmuz ayından sonra
ilk defa artış yaşandığı ve mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış
dış ticaret açığının momentumuna bakıldığında ise, dış ticaret
açığındaki toparlanmanın yerini artışa bıraktığı görülüyor. Bu durum,
önümüzdeki dönemde dış ticaret açığında bir miktar artışın
yaşanabileceğine işaret ediyor olabilir. Petrol fiyatlarındaki düşük
seyrin sürmesi enerji ithalatı kanalıyla dış ticaret dengesine olumlu
katkısını sürdürse de, özellikle Suudi Arabistan tarafından dile
getirildiği gibi petrol piyasasının bu yıl içinde dengeye gelmesi ve
yeniden yükselişe geçmesi durumunda, Ortadoğu ve petrol ihracatçısı
olan ülkelerin gelirleri artabileceği için bizim ihracatımızın da
olumlu etkilenebileneceğini düşünüyoruz. Normalleşmeye başlayan
Türkiye ile Rusya ilişkilerinin önümüzdeki dönemde daha da
geliştirilmesi ihracatımıza olumlu yansıyabilir. Bu gelişmeler dış
ticaret açığımıza olumlu yansıyabilecek olsa da, ihracat ortaklarımız
arasında üst sıralarda yer alan İngiltere’nin Brexit kararı sonrası
oluşan küresel resesyon endişelerinin riskli varlıklardan kaçışa neden
olması, petrol fiyatlarının bir süre daha düşük seyir izlemesine neden
olabilir. Ayrıca önemli ihracat ortağımız olan İngiltere ve Avrupa
Birliği ile ticari ilişkilerimizin Brexit kararından uzun vadede nasıl
etkileneceğine yönelik belirsizlikler sürüyor. Hali hazırda Brexit
kararının etkisi AB ülkelerinde çok görülmese de uzun vadede
oluşabilecek etkilerin gözlemlenmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bu
beklentilerimiz doğrultusunda, 2015 yılını 63.4 milyar dolar
seviyesinde tamamlayan dış ticaret açığının 2016 yılında 61 milyar
dolara gerilemesini bekliyoruz. "

******

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım
danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti,
aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen
bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı
sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve
tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine
dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk getiri
tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer
alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize
uygun sonuçlar doğurmayabilir.

*******

Foreks Haber Merkezi ( haber@foreks.com )
http://www.foreks.com
http://twitter.com/ForeksTurkey